یکی از جدیدترین و بروزترین سیستم های ترمز ماشین، دیسک ترمز است که همانند دیگر قطعات و اتصالات خودرو -خصوصا در زمینه بررسی و عیب یابی- از اهمیت بالایی برخوردار می باشد. معمولا تعمیر، تعویض و ماشین کاری دیسک ترمز حداقل یکبار و آن هم به مرور زمان و به دلیل شرایط خاصی اتفاق می‌افتد. در ادامه این مقاله به بررسی نحوه عملکرد دیسک ترمز، انواع، علائم و دلایل خرابی و اقدامات لازم برای تعمیر و نیز نحوه تعمیر آن می پردازیم. پس در ادامه این نوشتار، همراه ما باشید.
دیسک ترمز خودروهای مختلف
دیسک ترمزهای برند لاهیجان را با ضمانت کیفیت و قیمت مناسب از فروشگاه لنت لاین خریداری کنید. مشتری دائمی لنت لاین خواهید شد.
نحوه عملکرد دیسک ترمز
به هنگام فشار پا بر روی پدال ترمز، پد های لنت ترمز با دیسک چرخ تماس برقرار نموده که موجب کاهش سرعت چرخیدن دیسک ترمز، ایجاد اصطکاک و سایش لاستیک بر روی زمین گردیده و حرکت ماشین متوقف می شود.
انواع دیسک ترمز
بسته به نوع ساختار و کاربرد، دیسک های ترمز انواع مختلفی دارند.
۱. دیسک های سوراخ دار
اگرچه در این نوع دیسک ها گرما و حرارت از روی سطح دیسک خارج می شود اما به دلیل سوراخ بودن دارای مقاومت پایینی هستند.
۲. دیسک های شیاردار
این نوع دیسک ها برخلاف دیسک های سوراخ دار از مقاومت بسیار بالایی برخوردار می باشند؛ اما شیارهای موجود در آن ها مانع از مشاهده قسمت خراب در دیسک می شود.
۳. دیسک های مختلط
همانطور که از نامش پیداست، ترکیبی از دیسک های شیاردار و سوراخ دار است.
۴. دیسک های موج دار
این نوع دیسک ها بر روی سطح خود دارای شیارهایی به شکل موج و سوراخ هایی در دو طرف شان هستند که باعث مقاومت بسیار بالای آن ها می گردد.
۵. دیسک چرخ معمولی
یکی از معایب دیسک چرخ معمولی این است که خیلی زود داغ می شوند و به همین دلیل برای مناطق با آب و هوای گرم مناسب نیست و توصیه نمی شود.
۶. ترمز دیسکی خنک شونده
این نوع دیسک ها برخلاف ترمز دیسک چرخ معمولی در برابر گرما از مقامت فوق العاده بالایی برخوردار می باشند.
علائم خرابی دیسک ترمز
علائم خرابی دیسک ترمز، شامل موارد زیر می شود:
۱. تغییر رنگ دادن دیسک ترمز چرخ
۲. لرزش فرمان و پدال ترمز به هنگام ترمز گرفتن و شنیدن صدای سوت
۳. ایجاد صدا و لرزش به هنگام گرفتن ترمز
۴. به وجود آمدن لرزش بعد از متوقف شدن خودرو خصوصا در مسافت های طولانی
دلایل خرابی دیسک ترمز
دلایل خرابی دیسک ترمز، شامل موارد زیر می شود:
۱. عدم تعویض به موقع لنت
۲. استفاده از لنت های بی کیفیت و معمولی به خصوص زمانی که نیاز به ترمز گرفتن زیاد باشد.
۳. داغ شدن بیش از حد و تاب برداشتن دیسک ترمز
داغ شدن بیش از حد و تاب برداشتن دیسک ترمز
این مورد زمانی اتفاق می افتد که خودرو دائما در حال حرکت و توقف های مداوم است که باعث درگیری بیش از اندازه دیسک ترمز خصوصا در مواقعی همچون
- حرکت خودرو در شیب ها و سرازیری های تند
- رد شدن ماشین در حال حرکت از داخل آب
- رفتن به کارواش قبل از سرد شدن خودرو
که باعث ایجاد دمای بالا در دیسک و بخش های مرتبط با آن و در نتیجه تغییر شکل در بافت صاف و صیقلی دیسک ترمز و به عبارتی تاب برداشتن آن می شود که با دستگاه دیسک تراش این مشکل مرتفع می گردد.
لبه دار شدن دیسک ترمز
به وجود آمدن لبه های نازک در قسمت کناره های دیسک ترمز را اصطلاحا لبه دار شدن می گویند. بدین معنی که دیسک ترمز به صورت ناقص با لنت در تماس می باشد که نتیجه آن سایش نامتعارف دیسک ترمز در قسمت مرکزی و سایش کمتر در حاشیه و کناره ها می شود که این امر منجر به لبه دار شدن دیسک ترمز و ایجاد صدا به هنگام گرفتن پدال ترمز و در بعضی موارد تا مدت ها بدون هیچ گونه علائمی بروز می کند. برای لبه گیری دیسک ترمز معمولا از دو روش تراش و تعمیر دیسک ترمز و یا تعویض کامل دیسک چرخ استفاده می شود.
عوامل به وجود آورنده خرابی در دیسک ترمز
اگرچه دیسک ترمز نسبت به ترمز های قدیمی از طول عمر، مقاومت و کیفیت بالاتری برخوردار است اما توقف و ایستادن های مداوم آن می تواند سبب آسیب دیدن آن شود. از عوامل به وجود آورنده خرابی در دیسک ترمز می توان به:
- ترمزهای ناگهانی به صورت یک ضرب و شدید
- رانندگی در مسیرهای شیب دار
- سایش و پارکی دیسک ترمز به هنگام ترمز گرفتن
- فرمان لرزان و بوی لنت ترمز
همگی جزء عواملی است که باعث ابجاد مشکل و آسیب رسیدن به دیسک ترمز خودرو می گردد. بنابراین توصیه می شود هنگام رانندگی در جاده های شیب دار به هیچ عنوان ترمز نگرفته و اجازه دهید که موتور ماشین سرعت آن را کنترل نماید. اگر کارکرد خودرو بین ۱۵۰۰۰ تا ۷۰۰۰۰ کیلومتر باشد، یا ترمزهای شدید و ناگهانی با ماشین گرفته شده است و یا هر کدام از مواردی که در بالا توضیح داده شد برای دیسک ترمز خودرو به وجود آمد، در سریع ترین زمان ممکن نسبت به بازدید، بررسی و سپس تعمیر و یا تعویض روتور ترمز توسط تعمیرکار ماهر اقدام نمایید.
تعمیر دیسک ترمز
دیسک ترمز در ارتباط و تماس با هاب کار می کند و چنانچه مشکلی در کارکرد هاب به وجود آید، دیسک ترمز هم کارکرد درستی نخواهد داشت. فرآیند ماشین کاری دیسک ترمز که یک سیستم الکترومغناطیسی با دقت 25/0 و ضخامت بسیار کمی است، به صورت اتوماتیک کمتر از ده دقیقه به طول می انجامد. تعمیرکار با توجه به ضخامت دیسک ترمز خودرو و در صورت امکان بدون نیاز به تعویض، به کمک فرآیند ماشین کاری دیسک ترمز را با استفاده از دستگاه دیسک تراش از خودرو خارج و آن را تعمیر می نماید.
اقدامات لازم برای تعمیر دیسک ترمز
اقدامات لازم برای تعمیر دیسک ترمز، به شرح زیر است:
۱. داشتن اطلاعات کافی و اولیه در مورد خودرو شخصی تان به هنگام تعمیر و یا تعویض دیسک ترمز
۲. تعداد موردنیاز دیسک های ترمز برای تعویض را در نظر داشته باشید. گاه نیاز به تعویض دیسک های ترمز جلو، چپ و راست با هم می باشد که در چنین مواقعی تعداد لازم برای این کار را تهیه نمایید.
۳. به هنگام تعویض دیسک ترمز باید هر دو چرخ کواکسیال همزمان تعویض شوند. بعد از تعویض توجه داشته باشید که بعد از حداقل هزار کیلومتر رانندگی لنت و دیسک ترمز به شرایط و حالت عادی و نرمال خود می رسند و تا قبل از این زمان از ترمز شدید جدا خودداری نمایید.
۴. وضعیت دیسک ها به هنگام تعویض لنت های ترمز بررسی شوند تا از نرمال بودن کارکرد سیستم ترمز اطمینان کامل حاصل نمایید.
۵. بازرسی و معاینه فنی خودرو در فصول خاصی از سال مثل پاییز و زمستان به دلیل سرما و رطوبت هوا که باعث خوردگی دیسک ترمز می شود.
۶. بررسی سیستم ترمز، ترمز ضعیف و غیره قبل از مسافرت به خصوص در مسافت های طولانی
شرایط لازم برای ماشین کاری دیسک ترمز
شرایط لازم برای ماشین کاری دیسک ترمز، شامل موارد زیر است:
- زنگ زدگی دیسک ترمز
- به وجود آمدن تغییر در پدال ترمز
- اسفنجی شدن دیسک ترمز
- لرزش در دیسک ترمز
سخن پایانی
زمانی دیسک ترمز نیاز به تعویض دارد که ضخامت آن به مرور زمان و استفاده مداوم از ترمز به حداقل ممکن رسیده باشد. به عبارت دیگر پدال ترمز خودرو دارای ضخامت استاندارد و مشخصی به اندازه ضخامت لاستیک خودرو می باشد که به هنگام تعویض و نصب قابل مشاهده است.
